Yakın zamanda yürürlüğe giren 7550 sayılı kanun ile İcra ve İflas Kanunu ile Noterlik Kanunu’nda dikkat çekici düzenlemeler yapıldı. Bu değişiklikler, hem noterlerin çalışma düzenini hem de icra süreçlerini doğrudan etkileyecek nitelikte. İşte kanunun getirdiği başlıca yenilikler ve vatandaşlar için anlamı:
İcra ve İflas Kanunu’nda Dikkat Çeken Değişiklik:
- İcra Takibi ve Şikayetlerin Başlangıç Noktası Değişti: Kanunun 1. maddesiyle, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun ek 1. maddesinde önemli bir düzeltme yapıldı. Daha önce icra takiplerinde veya şikayetlerde “hükmün verildiği” tarih esas alınırken, artık “davanın açıldığı veya şikâyet başvurusunun yapıldığı” tarih esas alınacak. Bu değişiklik, hukuki süreçlerin başlangıç anını netleştirerek olası karışıklıkların önüne geçmeyi hedefliyor.
Noterlik Kanunu’nda Kapsamlı Revizyon:
Kanunun 2. ve 3. maddeleri, 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 125. ve 126. maddelerini tamamen yeniden düzenliyor. Bu değişiklikler, noterlerin disiplin süreçlerini daha şeffaf ve belirli hale getiriyor.
- Noterlerin Disiplin Cezaları Yeniden Tanımlandı: Artık noterlere hatalı tutum ve davranışları sebebiyle verilecek olan disiplin cezaları açıkça belirtildi. Noterlerin “sıfat ve görevlerinin gereklerine uymayan hal ve hareketlerinin tespit edilmesi” durumunda, eylemin niteliği ve ağırlığına göre çeşitli cezalar uygulanacak.
- Disiplin Cezaları ve Kapsamları:
- Uyarma: Notere, görevinde daha dikkatli davranması gerektiğinin yazıyla bildirilmesi anlamına geliyor. Bu ceza, Noterlik mesleğiyle ilgili genelgelere aykırı davranma veya personel denetiminde yetersiz kalma gibi durumlarda verilecek. Örneğin, noterlikler arasında uygulama farklılıklarına yol açmak veya personelin mesleğin vakar ve onuruna aykırı işlemlere sebebiyet vermesi uyarma gerektiren durumlar arasında sayılıyor.
- Kınama: Notere, görevini tam ve dikkatli yapmadığının yazıyla bildirilmesidir. Örneğin, başvuruyu veya şikayet hakkını kötüye kullanarak Türkiye Noterler Birliği organlarını çalışamaz hale getirmek veya haklı bir engeli olmaksızın 8 günden 14 güne kadar göreve gelmemek kınama cezası gerektiren eylemler olarak belirtilmiştir.
- Para Cezası: Noterin aylık gayrisafi ücretinin belirli bir oranda kesilmesi şeklinde uygulanacak.
- Geçici Olarak İşten Çıkarma: Noterlik sıfatı saklı kalmak kaydıyla, noterin bir aydan altı aya kadar görevinden uzaklaştırılmasıdır.
- Meslekten Çıkarma: Noterlik mesleğinden tamamen uzaklaştırılması anlamına geliyor ve en ağır disiplin cezasıdır.
Vatandaşlar İçin Ne Anlama Geliyor?
Bu yasal düzenlemeler, noterlik işlemlerinde standartlaşmayı ve noterlerin denetimini artırmayı hedefliyor. Özellikle disiplin cezalarının daha net tanımlanması, noterlerin mesleki sorumluluklarını daha iyi kavramalarına ve olası hataların önüne geçilmesine katkı sağlayabilir. İcra takiplerindeki başlangıç tarihi değişikliği ise hukuki süreçlerin daha net ve şeffaf ilerlemesini sağlayarak vatandaşların mağduriyet yaşamamasını amaçlıyor. Bu kanun, hem hukuk sisteminde hem de günlük hayatta karşılaşabileceğimiz noterlik ve icra süreçlerinde önemli iyileşmeler vaat ediyor.
